fbpx
 

Ağız Kokusunu Ne Giderir

displeased disgusted boy going throw up because bad smell 1

Ağız kokusu kişiyi rahatsız ederek utanç verici hale gelebilecek bir durumdur. Ağızda koku olmasının sebebi, genellikle kişinin ağız hijyenini tam olarak sağlayamamasından kaynaklıdır. Fakat ağız hijyeninin sağlanmasına rağmen uzun süreli ve rahatsız edici bir koku varsa bu, diğer hastalıklara bağlı da gelişebilir. Uzun dönem geçmeyen ağız kokusunun nedenlerinin mutlaka araştırılması gereklidir.

Genellikle sabahları rahatsız edici bir koku olması fizyolojik olarak normal kabul edilmektedir. Akşam yenilen veya içilen gıdaların diş aralarına girmesi ve dilde birikmesi sonucu olmaktadır. Bu koku kalıcı değildir ve dişler fırçalanarak ağız bakımı yapıldıktan sonra geçecektir.

Bazı kişilerde ise herhangi bir ağız kokusu olmamasına rağmen, ağzının koktuğunu düşünmektedir. Bu durumdan rahatsızlık duyan kişi bir diş hekimine gözükebilir. Yine ağız içinde meydana gelen diş ve diş eti hastalıklarına bağlı olarak da ağız kokusu gelişebilir.

Bazen ağız dışından kaynaklanan kokular da olabilir; bunlar mide, burun eti ve üst solunum yollarına bağlı hastalıklardan kaynaklı meydana gelebilir. Bu durumlarda öncelikle altta yatan sebebin araştırılıp tedavi edilmesi gerekmektedir.

Ağız Kokusu Neden Olur?

Ağız kokusu temelde, ağız ve mide-bağırsak sisteminin içinde yer alan çeşitli biyokimyasal maddelerin mikroorganizmaların etkisiyle, bazı kimyasal reaksiyonlara maruz kalması sonucu açığa çıkan kötü kokulu gazların etkisiyle meydana gelir. Bu biyokimyasal maddeler yiyecek artıkları olabileceği gibi, farklı hastalıkların etkisiyle ağız-mide veya bağırsak dokuları boyunca biriken farklı biyolojik maddeler de olabilir.
Bu bilgiler ışığında, alınan besin maddelerine göre kısa süreli ağız kokusu meydana gelebilse de, sürekli ağız kokusu varlığında buna neden olabilecek sağlık sorunlarının araştırılması gerekir. Bu bağlamda, ağız kokusuna neden olan maddeler kötü ağız sağlığı alışkanlıkları nedeniyle günlük alınan gıdaların artıklarından kaynaklanabilir.
Ağız hijyeni konusunda yeterli tedbirlerin alınmaması nedeniyle ağız kokusu kötüleşebilir. Tüm bu sebeplerle, ağız kokusunun oluşmasını önlemek konusunda da ağız hijyeni ilk sırada yer alır.

young brunette girl closing covering nose bad smell

Ağız Kokusunun Nedenleri Nelerdir?

Ağız kokusuna, ağız sağlığına yeterli özenin gösterilmemesi neden olabildiği gibi farklı sistemik problemler de yol açabilir. Bu açıdan ağız kokusu sebepleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
  • Ağız İçindeki Yemek Artıkları: Ağız hijyenine dikkat edilmediği durumlarda, yemek sonrası dişler arasındaki boşluklara, ağız içindeki anatomik bölgelere veya bademcik oluklarına yemek artıkları dolabilir. Temizlenmediklerinde, bu artıklarda ağız içindeki mikroorganizmalar üreyerek kötü ağız kokusu meydana getirirler. Aynı şekilde uzun süre artıklar bu bölgelerde kalırlarsa sertleşerek taş oluşumuna (diş taşı, bademcik taşı vs.) yol açabilir.
  • Diş Çürükleri: Düzenli diş fırçalama gibi ağız sağlığı alışkanlıklarına uyulmaması durumunda, diş çürükleri meydana gelebilir. Bu durumda çürüklerde bulunan mikroorganizmaların etkisiyle kötü ağız kokusu meydana gelebilir.
  • Dişler Üzerindeki Plaklar: Yine kötü ağız hijyeni dolayısıyla dişlerin yüzeyinde mikroorganizmalar plak oluşumuna neden olur. Plaklar, mikroskobik düzeyde besin artıkları içerebilir ve ağız kokusu yapabilir.
  • Diş Eti İltihapları: Periodontit de denilen diş etrafındaki yumuşak dokuların ve diş etlerinin iltihabı, mikroorganizmaların enfeksiyonu neticesinde kötü ağız kokusu oluşturabilir.
  • Bademcik ve Boğaz İltihapları: Çeşitli mikroorganizmaların etkisiyle bademciklerin veya boğaz dokularının iltihaplanması hem solunum pasajını daraltarak hem de enfeksiyon etkisiyle ağız kokusu meydana getirir.
  • Uzun Süren Açlık: Vücudumuz, açlık durumunda düşen kan şekerine karşı dokuların beslenmesini temin edebilmek için, yağ dokularının yıkımını artırarak keton cisimleri adı verilen geçici besin maddelerini kana verir. Keton cisimleri ise çeşitli kimyasal süreçlerin ardından aseton adı verilen kötü kokulu kimyasal maddelere dönüşerek solunum yoluyla vücuttan atılır. Bu nedenle uzun süren açlıkta veya oruç tutulduğunda sürekli ağız kokusu meydana gelebilir.
  • Gastroözefageal Reflü: Mideden yemek borusuna mide içeriği ve besin artıklarının geri kaçması olarak tanımlanan reflü hastalığında, mide içeriğinin ve besin artıklarının kötü kokusu ağza ulaşabilir ve ağız kokusu yapabilir.
  • Mide-Bağırsak Hastalıkları: Hazımsızlık, karında şişkinlik gibi şikayetlere neden olan mide-bağırsak rahatsızlıklarında mide-bağırsak içeriklerinin geri kaçması ve geğirme gibi yollarla ağza kötü kokuların gelmesi söz konusu olabilir. Ayrıca gece boyunca sindirim sisteminde biriken gazlar sabahları ağız kokusu oluşmasına yol açar.
  • Mideden Gelen Ağız Kokusu: Genellikle sindirim sisteminin gerektiği gibi çalışmamasına bağlıdır. Sindirimi düzenleyen çiğ sebzeler aynı zamanda gaz oluşumunu engeller. Ek olarak daha fazla tükürük oluşmasını sağlayarak diş ve dildeki kötü kokuya yol açan bakterilerin temizlenmesini sağlarlar.
  • Şeker Hastalığı: Vücuttaki kan şekerinin kontrolsüz artması ile meydana gelen şeker hastalığında, ağız içindeki damarlar ve dokularda da şeker birikir. Bu biriken şekerin mikroorganizmalar tarafından kullanılması nedeniyle kötü koku oluşabilir.
  • Böbrek Rahatsızlıkları: Böbrekler vücuttaki zararlı maddelerin atılmasından sorumlu organlardandır. Böbreklerin bu fonksiyonundaki aksaklıklar sonucu, zararlı maddeler ağız dokularında birikerek kötü kokuya sebep olabilir.
  • Sinüzit: Burun boşluğu geniz yoluyla ağız boşluğu ile bağlantılıdır. Bu nedenle burun boşluğunda ve sinüslerde, sinüzit gibi enfeksiyon nedeniyle iltihabi maddelerin birikmesi sonucu meydana gelen kötü kokular ağızdan da hissedilebilir.
  • Burun ve Geniz Eti Hastalıkları: Burundaki eğrilikler, burun etlerinin veya geniz etinin solunum yolunu daraltacak şekilde büyüklüğü gibi sebeplerle kişiler burundan nefes alamadığı durumlarda ağızdan nefes almaya eğilimlidirler. Bu durumda, ağız içinde kuruluk meydana gelebileceğinden mikroorganizmaların çoğalıp yayılmasına uygun ortam sağlanmış olur. Bu da ağızda kötü kokuya neden olabilir.
  • Sigara veya Alkol Kullanımı: Sigara ve alkoldeki maddeler ağızdaki dokularda birikerek kötü koku oluşumuna katkıda bulunur.
  • Uyku Apnesi: Uyku sırasında horlama veya apne meydana geldiğinde, ağız yoluyla soluk almaya yatkınlık oluşarak ağız kuruluğu meydana gelebilir. Bu da sabahları ağız kokusu yapabilir.
  • Dehidratasyon: Vücudun sıvı kaybetmesi olarak bilinen dehidratasyon durumunda ağız kuruluğu da meydana geleceğinden ağızda mikroorganizmaların üremesi kolaylaşır ve ağız kokusu gelişebilir.
  • Bazı Vitamin Eksiklikleri: A vitamini gibi bazı besin öğelerinin eksikliğinde ağızdaki dokuların yapısı bozularak mikroorganizmalara uygun koşullar meydana gelir ve ağız kokusu oluşabilir.
  • Solunum Sistemi Hastalıkları: Bronşektazi veya akciğer enfeksiyonları gibi durumlarda solunum yoluyla akciğerlerdeki mikroorganizmadan zengin hava ağza gelerek ağız kokusuna neden olabilir.
  • İlaçlar: Bazı ilaç tedavilerinin yan etkisi olarak ağız kokusu oluşabilir.

beautiful young woman covering her mouth with hand isolated

Ağız Kokusu Nasıl Giderilir? Ağız Kokusu İçin Ne Yapmalı?

Ağız kokusunun meydana gelmesinde en sık rastlanılan neden kötü ağız hijyenidir. Bu nedenle ağız kokusu tedavisi için, kişinin ağız sağlığı alışkanlıkları sorgulanarak, buradaki aksaklık ve yanlış uygulamalar düzeltilmeye çalışılır. Bu anlamda, aşağıdakiler ağız kokusunun giderilmesinde ağız sağlığı açısından yapılabilir.
Yemeklerden sonra dişlerin fırçalanması; çürük gelişimi, tartar ve plak oluşumu gibi ağız kokusuna neden olan durumların önüne geçer. Dil ve yanak gibi ağız içindeki dokuların fırçalanması da buradaki mikroorganizmalardan kurtulmak adına oldukça önemlidir.
Diş ve ağız dokularında biriken gıdaların temizlenmesi de ağız kokusunu gidermek için mutlaka yapılmalıdır. Bunun için günde en az bir kez diş ipi kullanılabilir.
Protez dişlerin geceleri çıkarılarak gündüz kullanmadan önce temizlenmesi ağız kokusunun giderilmesi için faydalıdır.
Ağız kuruluğu doğrudan ağız kokusuna neden olabileceği için gün içinde yeterli sıvı alarak kuruluğun giderilmesi de çok önemlidir.
Bunların yanında ağız kokusuna neden olan diş çürüğü, diş eti iltihabı gibi ağız ve diş sağlığı sorunları varsa, mutlaka bir diş hekimi tarafından değerlendirilerek uygun tedavinin planlanması gerekmektedir. Bunların dışında altta yatan diğer sağlık sorunlarından ileri gelen ağız kokularında, uzman bir hekimin değerlendirmesine göre gerekli olan tedaviler planlanarak uygulanır.

Nefes kokusu ile ağız kokusunun farkları nelerdir?

  • Nefes kokusunun görülme nedeni, genellikle farklı bir hastalıktan dolayıdır. Ağız kokusunun nedeni ise tüketilen gıdaların sağlıksız oluşu ve ağız hijyenin yeteri kadar sağlanamamasından dolayıdır.
  • Nefes kokusuna yol açan durumlar bir başka hastalıktan kaynaklandığı için; yalnızca ağız ve diş sağlığına dikkat etmek yeterli değildir. Asıl rahatsızlığın saptanması ve tedavi edilmesi çok önemlidir. Yani, nefes kokusu ağızdan değil, içten gelen bir sorunun neden olduğu durumdur. Ağız kokusu ise boğaz enfeksiyonlarının ve diş çürüklerinin tedavi edilmesi ile çözülebilir. Ayrıca; diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve ağız bakım sularının kullanımı da alışkanlık haline getirilmeli ve ihmal edilmemelidir.
  • Nefes kokusu sorunu olan kişilerin göz yanması ve göz yaşarması gibi şikayetleri olabilir.