Bebeklerde Diş Çıkarma Kaç Aylıkken Başlar?

Genellikle 2 yaşını geçinceye kadar geçen diş çıkarma sürecince en problemli dönemi doğal olarak ilk dişlerin çıktığı zamandır. Bebeklerde diş çıkarma dönemi ve zorluğuna ebeveynlerden gelen kalıtsal yapının da etkisi vardır. Diş çıkarma başlangıç dönemleri bazı bebeklerde gecikebiliyor. Bu süre başlangıcı bazen 3.ay olurken bazende 12.ay olabiliyor. 28 aylığa kadar devam eden tüm dişlerinin tamamlanması sonucunda diş çıkarma dönemi bitmiş olur.

Diş Çıkarma Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerin dişleri oluşurken beraberinde de bir çok farklı durumu getirmektedir. Bu durumları iyi anlayıp yorumlamak ve diş çıkarma sürecinden haberdar olmak bebeğinizin rahatlaması için gerekli tüm şartların hazırlanması için hiç kuşkusuz hayati önem taşır. Diş çıkarma belirtileri şu şekillerde kendini gösterir.

Yüksek Ateş: Bebeklerin diş çıkarması esnasında diş eti gerilir ve şişer. Bu şişme nedeniyle bebeğinizin ateşi zaman zaman çıkmaktadır. 38 dereceye kadar bir çok durumda ateşlenme normal karşılanmaktadır. Ama 38 dereceyi aşan durumlarda uzman hekim kontrolü gerekmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir konu ise diş çıkarma döneminin bebeğinizin başka bir hastalığı ile çakışması durumudur. Çünkü diş çıkarma dönemlerinde bebeklerin vücut bağışıklık sistemleri zayıflamaktadır. Bu zayıflama sayesinde enfeksiyon etkisi sonucu da yüksek ateş görünmektedir.

Ağrı – Huysuzluk – İştahsızlık: Diş çıkarma sürecinde bebeklerin ağız ve çene bölgelerinde ufak çaplı ağrılar olabilir. Ağrının kaynağı diş eti enflamasyonudur. Diş çıkarma durumu aynı zamanda bebeklerdeki huysuzluk, sinirlenme ve iştahsızlık yapmaktadır. Kimi zaman canının yandığı bir süreçten geçen bebeklerde bu üç durumun gözlenmesi oldukça doğaldır.

Aşırı Salya Akıntısı:  Bebeklerde diş çıkarma belirtileri içinde en çok dikkat çekenlerinden biride aşırı salya oluşumudur. Diş etlerindeki hassaslık diş çıkmadan önceki 2 veya 3 aya dayanır. Buda salya akıntısının daha önce başlamasına ve uzun sürmesine neden olur.

İshal Durumu: Bebeklerde diş eti hareketlerine bağlı olarak artış gösteren tükürük salgısının yoğunluğu bağırsaklardaki hareketi tetikleyerek ufak çaplı ishal rahatsızlıklarına neden olabilir. Bu nedenle bebeğinize bol bol su ve sıvı takviyesi yaparak onun bitkin olmamasını sağlamalısınız.

Isırma – Kaşıma: Bebekler diş çıkartırlarken dişlerinin kaşınmasına bağlı olarak rahatlama sağlama açısından tüm objeleri ağızlarına götürme ve ısırma eğiliminde olurlar. Burada cisimlerin boğazlarına kaçmaması için gerekli özen gösterilmelidir.

Diş Etinin Kanaması: Diş eti kanaması bebeklerde diş çıkarırken çok rastlanan bir durum değildir. Bu durumun yaşanması halinde doktorunuzu ziyaret etmeniz önerilir.

Tükürüğe Bağlı Öksürük: Aşırı tükürük yoğunluğuna bağlı olarak bebeklerde öksürükler gözlemlenmiştir. Bu durum yaşandığında çocuğunuzun biline bir hastalığı yoksa endişe edilmemelidir.

Yüzde Kızarıklıklar: Diş çıkarma dönemlerinde bebekler ağızlarındaki salya fazlalığı nedeniyle dışarı yönlü bir çıkarış mevcuttur. Bu durum bebeğinizin çenesinin ve dudaklarının tahriş olmasına neden olabilir. Hassas bez veya pamuk yardımıyla cilt temizlenmelidir.

Kulak Kaşıntısı – Kulak ile Oynama: Dişlerdeki ağrı ve his nedeniyle diş sinirleri ile bağlantılı olan kulakların kaşınması bebekleri rahatsız edebilir. Bu durumda da bebekler kulaklarını çekiştirmekte ve oynamaktadır.

Bebeklerin diş çıkarırken rahatlatılabilmesi için yapılması gerekenler nelerdir?

Bebeklerin diş çıkarırken rahatlatılabilmesi için yapılabilecek birkaç basit yöntem vardır.

En kolay çözümlerden bir tanesi soğuk uygulamasıdır. Birkaç farklı yöntem kullanılarak yapılabilir.

Annenin elini uzun süre soğuk suda yıkadıktan sonra ağrılı bölgeye bastırarak masaj yapması bebeği diş çıkarma döneminde rahatlatacaktır. Bu uygulama soğuk suda bekletilmiş temiz bir bez kullanılarak da yapılabilir. Bu işlem sırasında bebeğinizi kucağınıza alıp sarılmak ona güven duygusu verip sakinleşmesini sağlayacaktır.

Soğuk uygulamasındaki bir diğer yöntem ise bebeğin eline buzdolabında bekletilmiş salatalık, havuç gibi sert gıdaların verilmesidir. Bebeğiniz bu besinleri tüketirken aynı zamanda ağrılı bölgeye soğuk masaj uygulaması da yapmış olacaktır.

Bir diğer soğuk uygulama yöntemi ise anne sütü veya meyve pürelerinin buz kalıplarında dondurulup bebeğin yemesine izin verilmesidir. Temiz bir beze sarılmış buz parçasının verilmesi de aynı etkiyi gösterecektir. Bu şekilde o bölgedeki ağrı ve yanma hissi azalacaktır.

Bebeklerin diş çıkarırken rahatlatılabilmesi için uygulanabilecek bir diğer yöntem ise diş kaşıyıcılarıdır. İçi su dolu olan, plastik ve boyalı olmayan diş kaşıyıcıları bebeklere ısırması için verilebilir. Verilmeden önce 5 dakika buzdolabında bekletilmesi etkinliği artıracaktır ve diş çıkan bölgede rahatlama hissi yaratacaktır. Bebeklere kemirmesi için verilen sert gıdalar veya diş kaşıyıcıları kullanımı sırasında, bebeğin oturur pozisyonda ve ebeveyn gözetiminde olması yaşanabilecek kazalara karşı alınacak önemli bir önlemdir.

Bebeklerin diş çıkarırken rahatlaması için yukarda saydığımız yerel uygulamalar yeterli gelmiyorsa, doktor kontrolünde kullanılacak parasetamol içerikli ağrı kesiciler, antihistaminikler veya jel ve solüsyonlar da etkili olacaktır.

Bebeklerde diş çıkarma sırasında görülen huzursuzlukların giderilmesinde, bebeğinizle daha çok vakit geçirmenizin ve ona sık sık sarılmanızın etkisi oldukça fazladır. Anne sarılması her şeye toleransı artırır ve güven duygusunu pekiştirir. Bebeğinize sarılarak bu dönemde sıkıntısını anladığınızı ve yanında olduğunuzu hissettirmek, sakinleşip rahatlamasını sağlayacaktır.

Diş çıkarma neden erken/geç başladı?

Erken ya da geç çıkarılan süt dişlerinin çürüğe yatkınlığı ya da başka problemleri beraberinde getirmesi gibi endişelenecek bir durum söz konusu değildir. Bebeklerin gelişimleri sırasında yürüme, konuşma zamanları nasıl farklılık gösteriyorsa, diş çıkarma zamanlarının farklılık göstermesi de normaldir.

Çok az vakada bebeğin süt dişlerinin erken/geç çıkması veya hiç çıkmaması söz konusu olabilir fakat başka bir hastalığa eşlik ederek karşımıza çıkar. Bebek zaten farklı sağlık problemleri sebebiyle çocuk doktorunun kontrolündedir. Sağlıklı bir bebeğin erken veya geç diş çıkarması önemsenmemelidir.

Erken süt dişi çıkaran bebeklerde dikkat edilmesi gereken şey, fırçalamanın da erken başlaması gerektiğidir. İlk diş çıkmasıyla birlikte başlayan diş fırçalama, süt dişlerini erken çıkaran bebeklerde annenin zorlanmasına sebep olabilir. Yaş küçüldükçe etkili diş temizliği yapmak zorlaşabilir.

Süt dişlerini geç çıkaran bebeklerin, süt dişlerinin düşüp kalıcı dişlerinin gelmesinde de gecikmeler yaşanabileceği unutulmamalı ve bu konuda da endişe edilmemelidir. Bu sebeple süt dişlerindeki problemler değerlendirilirken (çürük, kırık vb.) geç düşeceği hesaba katılmalı ve ona göre yapılması gereken müdahale ertelenmemelidir.

Diş çıkaran çocukta bu dönemde kullanılabilecek ne gibi ürünler vardır?

Aslında herhangi bir ağrı kesici ya da yardımcı ilaç gerekmez; ama bazı çocuklar bunu biraz sıkıntılı ve yoğun olarak yaşayabilirler. Eğer dişlerin çıkmaya başladığı dönemde daha çok huzursuzlanıyorsa, gece sık uyanıyorsa, çocuğa, basit parasetamol içeren birtakım ilaçlar verilebilir. Lokal anestezik içeren birtakım diş jelleri uzun yıllardır kullanılan, bilinen ürünlerdir. Çok zorda kalınan durumlarda, özellikle seçilmiş vakalarda günde 3-4’ü geçmeyecek şekilde kullanılmalıdır. Bu gruptaki çocuklar bütün diş çıkaran çocukların belki de % 20-30’unu geçmez. Parasetamol içeren ürünlerin ağrı kesici ve ateş düşürücü özellikleri vardır. Çocuğun sadece geçici olarak 4-6 saat süreyle ağrısını alma ve ateşini engelleme gibi özellikleri vardır.

Diş çıkarma döneminde kullanılabilecek diş kaşıyıcıları nasıl olmalıdır?

Bebekler diş çıkarma döneminde yaşadıkları kaşıntı hissini gidermek için pek çok yola başvururlar. Bebekler diş kaşıyıcısı olarak en çok ellerini kullanırlar. Onun yanı sıra diş çıkarma döneminde kullanılabilecek diş kaşıyıcısı olarak özel üretilmiş oyuncaklardan da faydalanırlar. Diş kaşıyıcılarının pek çok tipi olmakla birlikte, plastik ve boyalı olmamasına dikkat edilmesi gerekir. En çok önerdiğimiz diş kaşıyıcıları içi su dolu olanlardır. Bu diş kaşıyıcıları 5 dakika buzdolabında soğutulup o şekilde bebeğe verilirse, soğuk aynı zamanda kaşınan bölgenin rahatlamasına da yardımcı olacaktır. Diş kaşıyıcılarının veya bebeğin ellerinin temizliğine bu süreçte özen gösterilmelidir. Bebeğe kemirmesi için herhangi bir şey verilirse, bebeğin solunumunu engellememesi açısından mutlaka ebeveyn gözetimi altında ve bebek oturur pozisyonda olmalıdır.

Bebeklerde ilk diş muayenesinin ne zaman yapılması gerekir?

Bebeklerde ilk diş muayenesi, ilk diş çıkmasından sonraki 6 ay içerisinde yapılmalıdır. İlk diş muayenesinin bu kadar erken yapılmasının asıl amacı, aileleri bebeğin beslenme şekli ve dişlerinin nasıl temizlenmesi gerektiği konusunda bilgilendirmektir. Yanlış beslenme alışkanlıkları ve diş temizliğine önem verilmemesi sonucunda erken çocukluk dönemi çürüklerine (halk arasında biberon çürüğü olarak biliniyor) sıkça rastlanmaktadır. Bu konuda önlemler almak ve gerektiği zaman koruyucu tedavilerden faydalanmak için bebeklerde ilk diş muayenesinin ilk diş çıkmasını takip eden en kısa sürede yapılması gerekir.

Bebeğim diş çıkarırken ne gibi sorunlar beni bekliyor?

Aslında diş çıkarma (diş sürme de denilmektedir) ile bebeklerdeki ateş, bulantı ve ishal arasında bilimsel bir ilişki gösterilememiş olmakla birlikte birçok anne-baba bu dönemde bebeklerinin daha huzursuz olduğunu, iştahının azaldığını ifade eder. Ayrıca diş çıkarma döneminde diş etlerinde kızarıklık ve daha fazla miktarda tükürük akışı da görülmektedir.

Bebeklerin diş çıkarması genellikle 6. ayından sonra başlayan yaklaşık 2,5 yaş süren bir dönemdir. Dişlerin çıkması sırasında bebeğin rahatsızlık hissetmesi de normaldir. Bebeği rahatlatılması için günde 3-4 defa diş etlerini temiz bir gazlı bez ile silinmesi ve soğutularak kullanılan diş kaşıyıcıları yararlı olabilirler. Bebeklerin fazlasıyla huzursuz olmaları durumunda hekim önerisi ile diş etleri için ilaç uygulanabilir. Bu ilaçlar diş çıkarma sürecini kısaltmaz ancak semptomları baskılayarak bebekleri rahatlatabilir.

Süt dişleri hangi sırayla çıkar?

Bebeklerin ilk çıkan dişleri “alt ön-kesici” dişleridir. Yaklaşık altıncı ayda ortaya çıkan bu dişlerin ardından “üst ön-kesici dişler çıkmaktadır. Kesici dişler tamamlandıktan sonra 12-18. aylar arasında 1. süt azı dişleri, 18-24. aylar arasında süt köpek dişleri ve 24 – 30. aylar arasında ise 2. süt azılarının çıkması ile 20 adet süt dişi çocuklar 2,5-3 yaşına geldiklerinde tamamlanmış olur.

İlk kalıcı dişler ne zaman çıkar?

İlk çıkan kalıcı dişler, 6 yaşından itibaren, 1. büyük azı dişleridir ve süt azılarının hemen arkasından çıkarlar. Bu azı dişleri çıkarken herhangi bir süt dişinin yerine gelmedikleri ve çok geride oldukları için genellikle çocuk ve anne-baba farketmez. Yapısal olarak önceki dişlerden büyük ve derin çukurcukları olan bu azı dişleri, yeterince ve doğru fırçalanmazsa erkenden çürümeye başlayabilirler. Anne-baba ise bu dişlerin çürük olarak çıktıkları hissine bile kapılabilirler. Bu nedenle bu azı dişleri çıktığında diş hekimi tarafından kontrol edilmeli, gereken çocuklarda koruyucu uygulamalar (fissür örtücü ve fluorid uygulamaları) yapılarak bu ömür boyu ağızda kalacak dişler çürükten korunmalıdır.