Diş Sağlığı Nedir?

Diş sağlığı her zaman herkes için çok önemlidir. Sağlıksız dişler; ağız kokusuna, diş çürüklerine, diş eti kanamalarına ve diş kaybına sebep olabilir. Buna rağmen yeteri kadar önem verilmeyen en çok ihmal edilen sağlık problemleri arasında yer almaktadır. Çünkü hayatımızda yalnızca diş ağrısı gibi rahatsızlık durumlarında etkilediği düşünülmektedir. Ancak her zaman dikkat etmemiz gerekir. Diş için yapılan her koruma, her bakım diş sağlığı için çok önemlidir. Bu önemi belirtmek için Türkiye’de her yıl 22 Kasım Diş Sağlığı Haftası olarak kutlanmaktadır. Diş sağlığı konusunda sağlıklı dişlere sahip olmak için düzenli ve doğru bakımlar yapılmalıdır.

Diş Sağlığı İçin Neler Yapılmalıdır?

Günlük hayatımızda yaptığımız bazı basit uygulamalar aslında diş sağlığını büyük oranda etkilemektedir. Bu uygulamaları günlük uygulamaya devam ederek diş sağlığımızı koruyabiliriz. Diş sağlığı için yapılması gereken uygulamalar;

Kahve tüketiminin azaltılması:

Sürekli kahve tüketilmesi ağız içinde bulunan ve asit salgılayan bakterilerin aktif hale gelmesine neden olur. Bu bakteriler diş yüzeyinde bulunur ve diş çürümesine neden olur. Kahve yerine süt ve süt ürünlerinin tercih edilmesi diş sağlığı için önemlidir.

Diş ipi kullanılması:

Diş sağlığı için yapılması gereken önemli uygulamalardan biri de diş ipi kullanımıdır. Diş araları diş ipiyle temizlenerek daha sağlıklı dişlere kavuşmak ve diş çürüklerini önlemek mümkündür.

Diş fırçalamanın doğru yapılması:

Diş sağlığı için çok önemli ve herkesin bildiği bir diğer nokta dişleri her gün en az 2 defa fırçalamaktır. Diş fırçası kullanımı için  diş hekimine başvurulabilir. Her 3-6 ayda bir diş fırçası değiştirilmelidir. Diş fırçalama işleminde fırça ve diş macunu ıslatılmamalıdır. Çünkü Diş fırçası ıslandığında yumuşar ve yeterli temizlik yapamaz. Diş macunu ıslandığında ise florür kaybeder.

Sigara tüketilmemesi:

Sigara kullanımı hem insan sağlığı, hem de ağız ve diş sağlığı için en büyük sağlık problemlerinden biridir. Sigara tüketilmesi diş sararmasından ağız kanserine kadar birçok diş sağlığı sorunun başlangıcıdır. Tüm vücut sağlığı için sigaradan uzak durmak oldukça önemlidir.

Temizlenmesi zor tatlıları dikkatli tüketmek:

Bazı gıdaların dişten temizlenmesi zordur ve bu durum çürümeye kadar gidebilir. En başta dişlere yapışan tatlılar en önemli sorundur. Dişlere yapışan tatlılardan ve şekerli sakızlardan uzak durmak gereklidir, tüketilmesi halinde dikkatli bir diş temizliği yapmak oldukça önemlidir.

Meyve ve sebze tüketilmelidir:

Diş sağlığı için tüketilen yiyecekler arasında meyve ve sebze yer almaktadır. Meyve ve sebzelerde bulunan vitaminler diş eti sağlığı için gereklidir. Aynı zamanda sert olanlar dişlerin temizliğini sağlamaktadır.

Su tüketiminin arttırılması:

Su, vücudumuz için en önemli yaşam ve sağlık kaynağıdır. Bu durum diş sağlığı için de gereklidir. Özellikle yemekten hemen sonra içilen su genel bir ağız temizliği sağlar. Bununla beraber yemek sonrasında asidik durumda olan ağız içinin dengelenmesini sağlar.

Yemek dışında tatlı tüketilmemesi:

Tatlıların yemekten hemen sonra yenmesi çok daha sağlıklıdır. Yemek zamanı dışında tüketilen tatlılar çürümeye yol açan bakterilerin aktif hale gelmesine sebep olur. Bu yüzden yemekten sonra tatlı yemek bakterilerin biraz olsun pasifleşmesini sağlar.

Şeker tüketimini minimum düzeyde tutmak:

Şekerli gıdalar diş çürümelerinin en büyük nedenleri arasında yer alır. Bu yüzden diş sağlığı için dikkat edilmesi gereken en önemli husustur. Şeker tüketimini en aza indirmek diş sağlığı için oldukça önemlidir. Şeker tüketiminin ardından dişleri fırçalamak, eğer mümkün değilse su içerek ağzı temizlemek gerekir.

Düzenli diş hekimi kontrolü:

Diş hekimini düzenli olarak gitmek bazı olası sorunların erkenden görülmesini ve erken tedavi edilmesini sağlar.

Bazı yaşlarda yapılan alışkanlıklar diş sağlığını doğrudan etkilemektedir. Çocuklukta ve yetişkinlikte yapılan alışkanlıkların değişime uğraması diş sağlığı açısından önemlidir. Eğer bu alışkanlıklar olması gerektiği gibi ise devam edilmeli değil ise gereken önem verilerek alışkanlık haline getirilmelidir.

Çocukluk Döneminde Diş Sağlığı;

Yetişkinlik döneminde sağlıklı dişlere sahip olmak için çocukluk döneminde ilk dişlerin çıkışından itibaren ağız ve diş bakımının düzenli olarak yapılması bu rutinin alışkanlık haline getirilmesi gerekir. Bebeklik döneminde çıkmaya başlayan ve 2-3 yaş arasında gelişimini tamamlayan süt dişleri, daha sonradan dökülerek yerini yeni çıkacak olan daimi dişlere bırakır. Halk arasında çocukluk dönemindeki süt dişlerin zaten dökülecek olması nedeniyle fazla bakım gerektirmediği şeklinde yanlış bir düşünce vardır. Süt dişlerinin bulunduğu çocukluk döneminde ağız ve diş bakımına yeterli özenin gösterilmemesi, süt dişlerinin çürümesine ve erken dökülmesine neden olarak daimi dişlerin sağlığını da olumsuz etkilemektedir.

Çocukluk döneminde yetişkinler tarafından doğru ağız ve diş bakımı eğitimi verilmesi ve bu alışkanlığın kazandırılması, çocuğun yetişkinlik döneminde sağlıklı dişlere sahip olabilmesi açısından çok önemlidir. Bu dönemde aileler, çocukları ile birlikte kendileri de düzenli olarak diş bakımı uygulamalıdır ve çocuklarına alışkanlık haline getirmeleri gerekmektedir. Çocuğun beğenisine, isteğine uygun diş fırçaları ve macunlarının tercih edilmesi, ağız ve diş bakımını daha eğlenceli hale getireceğinden diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması açısından oldukça faydalıdır.

Yetişkinlik Döneminde Diş Sağlığı;

Yetişkinlikte, çocuklukta herhangi bir diş sağlığı rutini kazanılmamışsa onu kazanmaya çalışılmalı eğer bu alışkanlık kazanılmışsa yetişkinlikte daha da dikkat edilerek devam edilmelidir. Yetişkinlikte, özellikle vücutta yapım faaliyetlerinin oldukça hızlı olduğu adölesan dönemin bittiği 25 yaş civarında kemik yapısının kemik yıkımı karşısındaki üstünlüğü sona ermeye başlar. Bu nedenle dişlerde zayıflama ve diş kayıplarının önlenmesi için ağız ve diş bakımına çok daha fazla özen gösterilmesi gerekir. Özellikle süt ve süt ürünlerinde bulunan ve diş sağlığında rol oynayan D vitamini, kalsiyum, fosfor gibi bileşenlerin besinlerle yeterli miktarda alınmasına dikkat edilmelidir.

Yetişkinlik döneminde diş çürümeleri ve diş eti hastalıklarının görülme sıklığı oldukça fazladır. Diş eti çekilmesi ve iltihap oluşumunun önüne geçilebilmesi için diş yüzeyi ve diş etinin altı düzenli olarak temizlenmelidir. Diş taşı oluşumu var ise diş hekimine başvurularak oluşan taş plakları temizletilmelidir. Hamilelik sürecinde beslenmesine ve ağız bakımına gerekli özeni gösteren annelerde diş çürümesi ve diş eti hastalıklarının önlenmesi mümkündür. Diş hekimi tarafından gerekli görülüyor ise bazı durumlarda hamilelerde de diş tedavisi uygulanabilir.